Doğal Sit Alanlarında HES Projeleri Koşulsuz İzin Veren İlke Kararı İptal Edildi

Yazar- MO İstanbul 22 Şubat 2021 Pazartesi

Doğal Sit Alanlarında Planlanan Hidroelektrik Santralleri (HES) Projelerinin Gerçekleştirilmesine Yönelik İlkeleri belirlemek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 03.07.2014 tarihinde alınan 69 sayılı İlke kararı ile doğal sit alanlarında HES projelerine belirsiz düzenlemelerle izin verilmesinin önü açılmış ve bu ilke kararına Mimarlar Odası tarafından dava açılmıştı.

Danıştay 6. Dairesi’nin kararıyla dava konusu ilke kararı iptal edilmiştir. Kararda;
“Doğal sitlerde sit derecelerine/kategorilerine göre belirli şartlara bağlanmak suretiyle HES projelerine izin verilebileceğine ilişkin soyut belirlemeler içeren genel bir düzenleme yapıldığı görülmektedir. Ancak; doğal sit alanlarında hidroelektrik santral yapımı gibi, korunması gerekli doğal alana etki olasılığı yüksek olan bir tesise izin verilebilmesi için; her iznin; izin verilecek olan doğal sit özelinde ve kurulacak tesisin niteliği, büyüklüğü, kapasitesi, çevresel etkileri gibi kendine özgü özellikleri dikkate alınarak karara bağlanması, uluslararası yükümlülükler ile doğal sitlerin korunması amacı çerçevesinde zorunluluk arz etmektedir.

Ayrıca; bilimsel temele dayalı karar alma bütünlüğünü sağlamak amacıyla çıkarıldığı belirtilen dava konusu İlke Kararının, doğal sitleri düzenleyen ve dava konusu İlke Kararına göre üst norm olan Çevre Kanunu, Milli Parklar Kanunu, Orman Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, Kara Avcılığı Kanunu, Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik ve Korunan Alanlarda Yapılacak Planlara Dair Yönetmelik gibi doğal sitler ve doğal sitlerle kesişen alanların korunması yönünde düzenlemeler içeren mevzuat hükümlerinin ihmal edilmesi sonucunu doğuracağı ve bu durumun uygulamada önüne geçilemez sonuçların oluşmasına sebebiyet vereceği açıktır.

Bu itibarla; doğal sit alanlarında HES projelerine izin verilebileceğine ilişkin soyut belirlemeler içeren genel bir düzenleme niteliğindeki dava konusu İlke Kararında konu ve maksat yönlerinden hukuka uyarlık görülmemiştir.” gerekçesine yer verilmiştir.

Ülkemizin tamamında, tabiat varlıkları, koruma alanları, ormanlar, kıyılar, milli parklar, doğal sit alanları, meralar, yaylalar, kışlaklar rant alanı haline getirilmekte ve doğal kaynaklar yok olmakta, çevre sorunları hızla artmaktadır. Devlet; sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını korumak, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemekle yükümlüdür.

Mimarlar Odası olarak; sağlıklı yaşam çevrelerinin oluşturulması için, kentsel, kırsal tüm doğal ve kültürel kaynakların sömürülmesi karşısında, öncelikle doğal kaynaklarımızın ve çevremizin korunması amacıyla verdiğimiz mücadeleye devam etmekte kararlı olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.

TMMOB MİMARLAR ODASI

Yazar- MO İstanbul 22 Şubat 2021 Pazartesi