2,5 Milyon Metrekareyi Aşan Kanal İstanbul Yenişehir Rezerv Yapı Alanı Batı Kısma İlişkin Planlara Dava Açtık!

Yazar- MO İstanbul 6 Ağustos 2025 Çarşamba

İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, Sazlıbosna Mahallesi, Batı Kısım, Yenişehir Rezerv Yapı Alanının Bir Kısmına İlişkin 1/5000 Ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı

 

İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, Sazlıbosna Mahallesi – Batı Kısım, Yenişehir Rezerv Yapı Alanı’na ilişkin hazırlanan 1/5000 Ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı, detaylı incelemeler sonucunda kamu yararı ve şehircilik ilkeleri açısından ciddi sorunlar barındırmaktadır. Planlama alanının 2,5 milyon metrekareyi aşan büyüklüğü ve mevcut kırsal karakteri göz önüne alındığında, öngörülen yapılaşma ve nüfus artışı ile üst ölçekli plan kararları ve bölgenin ekolojik hassasiyeti arasında önemli çelişkiler bulunmaktadır.

Planın temel gerekçeleri olarak sunulan imar planı eksikliği, sağlıksız konut dokusu ve altyapı yetersizlikleri, bölgenin mevcut kırsal/tarımsal niteliğiyle ve İstanbul’un 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ilkeleriyle çelişmektedir. Alanın “Rezerv Yapı Alanı” ilan edilmesi, somut afet riski verilerine dayanmaktan ziyade, bölgeyi yapılaşmaya açmak için bir araç olarak görülmektedir. Özellikle İstanbul’un kuzeyindeki orman alanlarının korunması ve yapılaşma baskısının önlenmesi gerektiği yönündeki üst ölçekli plan kararları açıkça ihlal edilmektedir.

Planlama alanı, İstanbul’un önemli içme suyu kaynaklarından Sazlıdere İçme Suyu Barajı ve havzası üzerinde yer almakta olup, hassas su kaynakları üzerindeki potansiyel olumsuz etkiler yeterince irdelenmemiştir. Sazlıdere Barajı’nın içme suyu maksadının %0’a düşürülmesi gibi kritik bir karara dayandırılan yapılaşma süreci, İstanbul’un su güvenliği ve çevresel sürdürülebilirlik açısından kabul edilemez riskler taşımaktadır. Ayrıca, Kanal İstanbul ve Kuzey Marmara Otoyolu gibi büyük ölçekli altyapı projeleri ile entegrasyon çabası, planın kamu yararından ziyade rant odaklı bir yaklaşıma sahip olduğunu göstermektedir.

Mevcut nüfusu sadece 1054 kişi olan Sazlıbosna Mahallesi için 20 yıl sonrası için öngörülen 25.067 kişilik nüfus projeksiyonu gerçekçi değildir ve orantısız bir yapılaşma baskısını işaret etmektedir. Hektar başına 240 kişi yoğunluk kararı, bölgenin kırsal karakteriyle tamamen zıttır. Ayrıca, planda önerilen donatı alanları, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği (MPYY) standartlarının altında kalmaktadır. Özellikle eğitim alanları için yapılan hesaplama yöntemi MPYY’ye aykırıdır. Yeni bir kentin kurulacağı bu ölçekte bir alanda eğitim, sağlık, sosyal ve kültürel donatı alanlarının yetersiz olması, gelecekte ciddi sosyal ve fiziksel sorunlara yol açacaktır. Ulaşım kademelenmesindeki eksiklikler de sağlıklı bir kent içi ulaşım sisteminin sağlanamadığını göstermektedir.

Sonuç olarak, Arnavutköy İlçesi, Sazlıbosna Mahallesi Batı Kısım’a ilişkin hazırlanan bu plan; üst ölçekli planlarla çelişen, doğal eşikleri ve su kaynaklarını göz ardı eden, demografik verilerle uyuşmayan ve donatı standartlarını karşılamayan bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Bu planın mevcut haliyle uygulanması, bölgenin doğal yapısını ve ekosistemini geri dönüşü olmayan bir şekilde tahrip edecek, İstanbul’un su güvenliğini tehlikeye atacak ve sürdürülebilir şehircilik ilkelerine aykırı düşecektir. Plan, kamu yararını değil, büyük altyapı projelerinin getirdiği rant beklentilerini ve yapılaşma baskısını meşrulaştırma amacını taşımaktadır.

 

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, kamu yararına aykırı bu imar planı değişikliğine karşı dava açtığımızı kamuoyuna duyururuz.

Yazar- MO İstanbul 6 Ağustos 2025 Çarşamba