Mimar Sinan’ı saygıyla anıyoruz

Yüzyıla yaklaşan yaşamı boyunca tasarlayıp gerçekleştirdiği, her biri dünya mimarlığına esin kaynağı olmayı sürdüren eşsiz yapıtlarıyla ülkemizin ve toplumumuzun kültür elçisi olan büyük usta Mimar Sinan’ı ölümünün 436. yılında saygıyla anıyoruz.

Mimar Sinan, Anadolu’nun yanı sıra Balkanlar’dan Yakın Doğu’ya çok geniş bir coğrafyanın yapı sanatını ve mimarlık kültürünü harmanlayarak eriştiği sentez ile çağının özgün ve görkemli mimarlığını yaratmıştır. Yapılarında ölçülendirme, oran ve orantı kurma, strüktürel olgunluk ve yalınlık, mekânsal bütünlük ve kütle plastiği ile elde edilmiş estetik düzey, günümüz mimarlarına yüzyıllar öncesinden mesajlar iletmektedir.

Bugün Mimar Sinan’ın iki yapıtı, Süleymaniye ve Selimiye Külliyeleri UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır. Sinan’ın yapıları, “insanın yaratıcı dehasının başyapıtları” ve “insanlık tarihinde dikkat çekici bir aşamanın seçkin örnekleri” olarak bu listeye girdiler. Dolayısıyla artık Sinan’ın mimarlığının çağdaş Dünya tarafından da “üstün evrensel değer” olarak tanındığını, Osmanlı Dünyası sınırları içinde yerel bir hayranlığın ve saygının çok ötesinde evrensel ölçekte bir DEHA olarak kabul edildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

Sinan’ın miras bıraktığı bu eserler, bizler için bir yandan kent bütünlüğü içinde korunması gereken görkemli anıtlar, bir yandan da her baktığımızda mimar olarak kente ve topluma karşı sorumluluklarımızı hatırlatan tarihsel bir kaynaktır aynı zamanda. Sinan’ın mimarlığı İstanbul’un kentsel siluetinde imza oluşturan tüm görkemine ve azametine karşın “insan ölçeğini” asla unutmayan, içinde var olurken bireyi ezmeyen mekân kurgusuyla, toplumun bir arada zaman geçirebildiği kamusal yüzüyle de çağdaş mimarlığa ışık tutmaktadır.

Son yıllarda gerçekleşen seller, orman yangınları, depremler, heyelanlar, maden kazaları, vb. gibi insan ve doğa kaynaklı afetler, on binlerce yurttaşımızın canını kaybetmesiyle ve büyük yıkımlarla sonuçlandı. Yıllardır bilim ve meslek insanlarının ısrarlı uyarılarına rağmen rant hırsıyla plansız programsız büyütülen yapılı çevrelerin bu kayıplardaki payı tartışılmazdır. Tüm bu olumsuzlukların ortaya koyduğu tablo, Türkiye’nin ağır insan kaybının yanı sıra uzun yıllar ekonomisini etkileyecek ve belki de genç kuşakların geleceğini de belirleyecek bir durumu ortaya koyuyor.

TMMOB Mimarlar Odası olarak 70. yılımızda; aralarında Mimar Sinan’ın eşsiz mirasına sahip olan kentlerimizin de bulunduğu tüm yaşam çevrelerimizin kimlikli, planlı ve sağlıklı gelişmesi için; tarihi ve doğal dokuyu tahrip eden, kültürel değerleri yozlaştıran ve hukuksal denetimi devre dışı bırakan, şehircilik ve mimarlık mesleği ve kamu yararına aykırı olan plan ve uygulamalara karşı mücadelemizi ilk günkü gibi sürdüreceğimizi belirtmek isteriz.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi; kamu yararının gözetilmesini ve toplum hizmetinde mimarlığı temel alan tarihsel birikimiyle ülkemizin, mesleğimizin, doğal ve kültürel çevrenin, yaşam değerlerinin korunması için hukuka ve demokrasiye inanan meslek odaları üzerinde oluşturulmaya çalışılan bütün siyasi baskılara karşı özverili çalışmalarını ve mücadelesini sürdürme kararlılığındadır.

Büyük usta Mimar Sinan’ı, kültürümüze ve uygarlık tarihine yapmış olduğu katkıları nedeniyle saygıyla anarken, başta karar vericiler olmak üzere herkesi mimarlığa, kültür mirasına, insan yaşamına ve çevreye özen göstermeye davet ediyoruz.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi