Heybeliada Sanatoryumu’nun Diyanet’e devrinin iptal kararı kesinleşti!

Yazar- MO İstanbul 10 Ocak 2023 Salı

Heybeliada Sanatoryumu’nun “din görevlilerine mesleki bilginin verilmesi, geliştirilmesi, Kuran eğitimi ve gençlik faaliyetlerinin karşılanması” amacıyla Diyanet’e devrinin iptali Bölge İdare Mahkemesi tarafından onandı. Bölge İdare Mahkemesi’nin kararıyla iptal kararı temyize kapalı olarak kesinleşti. 

AKP iktidarının “sağlıkta dönüşüm” politikasıyla yarattığı haksız ortam nedeniyle hem yurttaşlar hem de doktorlar bir şiddet sarmalı içinde mücadele ederken, bir sağlık merkezi olan Heybeliada Sanatoryumu yıllardır boş olarak bekliyor. 2005 yılına kadar hizmet vermeye devam eden sanatoryum, o yıl Süreyyapaşa Göğüs Kalp ve Damar Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne nakledildi. Sanatoryum bu tarihten sonra çürümeye terk edildi.

 

Sanatoryum binası, 2018 yılında Hazine tarafından Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmişti. Devrin amacı, “din görevlilerine mesleki bilginin verilmesi, geliştirilmesi, Kuran eğitimi ve gençlik faaliyetlerinin karşılanması”ydı. Diyanet tarafından Eylül 2020’de yapılan açıklamada koronavirüsü salgınıyla mücadele kapsamında Heybeliada’ya pandemi hastanesi yapılması durumunda söz konusu araziyi iade etmeye hazır oldukları belirtilmişti.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi, İstanbul Barosu, Türk Toraks Derneği ve İstanbul Tabip Odası sanatoryum arazisi tahsisinin iptali istemiyle ilgili dava açmıştı.

 

 

Davaya bakan İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi, Haziran 2022’de sanatoryumun Diyanet’e tahsisini iptal etmişti. Mahkeme, arazinin “2’nci derece korunması gereken kültür varlığı” ve “1’inci derece doğal sit alanında olduğunu” belirtmişti.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İstanbul Valiliği ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın davalı olduğu dosyada karara itiraz edildiği için son kararı istinaf mahkemesi verdi. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dokuzuncu İdari Dava Dairesi, 27 Aralık 2022’de davayı karara bağladı. Daire, davalı tarafın iddialarının yerel mahkemenin kararını ortadan kaldıracak nitelikte olmadığını belirterek iptal kararını ”kesin” olarak onadı.

 

 

Heybeliada Sanatoryumu, verem hastalığının tanı ve tedavisi ile hastaların rehabilitasyonu amacıyla 1924 yılında kuruldu. Cumhuriyetin ilk hastanesi olan Heybeliada Sanatoryumu, tüberküloz hastalığı ile ilgili tıbbi, sosyal ve kültürel tarihin ülkemizdeki en önemli simgesi oldu. Sanatoryumun içinde yer aldığı parselin I, II ve III. derece doğal sit alanı özelliği bulunurken, hastane binası ve aynı parseldeki ahşap yapı da tescilli tarihi yapılardır. Bu nedenlerle söz konusu doğal sit alanının yapılaşmaya açılması mümkün değildir. Aynı zamanda sanatoryumun bulunduğu alan, orman havzası içinde yer aldığı için özgün iklim özellikleri göstermektedir.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, sanatoryum ile ilgili mahkemenin verdiği karar sebebiyle  Sağlık Bakanlığı’nı, Anayasa’nın 56’ncı maddesinde güvence altına alınan sağlık hakkına uygun olarak Heybeliada Sanatoryumu’nu tekrar yurttaşların sağlık hizmetine açmaya davet ediyoruz.

 

TMMOB Mimarlar Odası
İstanbul Büyükkent Şubesi

 

Yazar- MO İstanbul 10 Ocak 2023 Salı