TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi

Çocuk ve Mimarlık Komisyonu

“ÇOCUK(LUĞUM) İÇİN TASARLIYORUM” ÇALIŞTAYI

Kayıt Formu: https://forms.gle/s13JjSytEof1xkHn8

Program: https://heyzine.com/flip-book/a762ae67d9.html

ÖN SÖZ
Hepimizin zihninde, çocukluğumuza dair mekânlar ve çocuğun iyi olma hâlinin hafızalarımıza kazındığı kentsel donatılar yer almaktadır. Günümüzde, çocukların içinde bulunduğu kamusal alanları geçmişteki deneyimlerle karşılaştırarak değerlendirmek ve bu doğrultuda günümüz tasarım anlayışını geliştirmek hedeflenmektedir. Çalıştayda, çocukların kentle kurdukları mevcut ilişkiler, belirlenen yaş grupları üzerinden, mimarlar tarafından incelenecek ve analiz edilecektir. Çalıştayın devamında gerçekleştirilecek çalışmalar, özellikle çocukların dahil olacağı etkinlikler ise, buradan elde edilecek sonuçlar doğrultusunda şekillenecektir.

1. ÇALIŞTAYIN AMACI
Çocukluk hafızamızda iz bırakan kent mekânları, oyun alanları ve kamusal donatılar, bireyin mekansal algısını ve kentle kurduğu ilişkiyi şekillendiren temel unsurlardır. Ancak günümüzde çocukların kent içindeki hareketliliği, oyun oynama olanakları ve bağımsız mekân kullanımı geçmişe kıyasla kısıtlanmıştır. Kamusal alanlar, çocukların çocuk hakları çerçevesinde mekânları özgürce deneyimlemesine ve kent yaşamına aktif olarak katılmasına olanak tanıyacak şekilde ele alınmalıdır.
Bu çalıştay, çocuğun kent hakkı anlayışını merkeze alarak, çocukların mevcut kentle olan ilişkisini analiz etmek, mekansal gereksinimlerini belirlemek ve tasarım süreçlerine çocuk bakış açısını dahil etmek için çalışmaların başlatılması amacıyla düzenlenmektedir. Çalıştayda, çocuk gelişimi kuramlarına dayalı olarak farklı yaş gruplarına göre yuvarlak masa çalışmaları gerçekleştirilecek ve elde edilen bulgular, kamusal alanların ve kent mekanlarının yeni tasarım kriterlerine kavuşmasına destek olacaktır.

Ana Hedefler:
● Çocukların kent içindeki varoluş biçimlerini anlamak ve belgelemek,
● Farklı yaş gruplarına göre çocukların kentsel deneyimlerini analiz etmek,
● Çocukların kamusal alanlara erişim hakkını ve mekansal özgürlüğünü değerlendirmek,
● Çocukların oyun, hareket ve sosyal etkileşim alanlarının niteliklerini belirlemek,
● Çocukların ebeveynler ve diğer kullanıcılarla kamusal mekânda kurdukları ilişkileri anlamak olarak belirlenmiştir.

2. KATILIMCI PROFİLİ VE DAVET
Çalıştaya; mimarlar, şehir plancıları, pedagoglar, psikologlar, sosyologlar, oyun terapistleri, eğitimciler, yerel yönetim temsilcileri, ebeveynler ile konuya ilişkin farklı alanlardan katılımcılar davetlidir.

3. ÇALIŞTAYIN KAPSAMI VE YÖNTEMİ
Çalıştay, 4 masa olarak kurgulanmış yuvarlak masa çalışmaları formatında gerçekleştirilecektir. Her masa, çocuk gelişim kuramlarına dayalı olarak belirlenen yaş gruplarına göre şekillendirilecek ve her yaş grubunun mekansal gereksinimlerine dair kapsamlı bir değerlendirme yapılacaktır.

4. ÇALIŞTAYDAN BEKLENEN ÇIKTILAR
● Çocukların kent hakkını görünür kılan bir rapor hazırlanması.
● Kamusal mekanda eksiklerin ve çözüm önerilerinin belirlenmesi.
● Çocukların ve bakım verenlerin kentsel karar alma süreçlerine katılımını sağlayacak ve kamusal mekana dahil olacak önerilerin geliştirilmesi, etkinliklerin planlanması.
● Çocukların mekansal deneyimlerini belgeleyen bir arşiv oluşturulması.
● Çalıştay çıktılarının ilgili belediye ve yönetim organlarına iletilmesi.

ÇOCUK(LUĞUM) İÇİN TASARLIYORUM ÇALIŞTAYI
5. PROGRAM
Tarih: 18 Mayıs 2025, Pazar
Saat: 11.00 – 18.00
Yer: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi
Motto: “Çocuklar için tasarlamak, kentlerin geleceğini belirlemektir.”

ÇALIŞTAY PROGRAMI

Saat	Program
11.00 – 11.30	Katılımcı Kaydı ve Açılış Konuşmaları
11.30 – 12.30	Çalıştay Giriş Sunumları: Kavramsal Çerçeve
12.30 – 13.30	Ara – İkram – Sosyalleşme
13.30 – 14.00	Masa Çalışmaları Tanıtımı ve Yöntem Bilgilendirmesi Çalıştayın masa çalışmaları süreci hakkında bilgi verilecek; kullanılacak yöntemler, çalışma sürecine ilişkin beklentiler ve çalışmanın sonunda elde edilmesi hedeflenen çıktılar katılımcılarla paylaşılacaktır.
14.00 – 15.30	Yuvarlak Masa Oturumları 1. Seans Her masa, belirlenen kendi çalışma başlığı doğrultusunda oturum çalışmalarına başlayacaktır.
15.30 – 15.45	Ara
15.45 – 17.00	Yuvarlak Masa Oturumları 2. Seans Her masa, belirlenen kendi çalışma başlığı doğrultusunda oturum çalışmalarına devam edecektir.
17.00 – 17.45	Masa Temsilcilerinden Sunumlar Her masa temsilcisi, 10 dakikalık sunum süresi içinde yürütülen çalışmaları ve önerilerini paylaşacak; sunumlar, “Çocuk Odaklı Kent Tasarım Rehberi” taslağına yönelik değerlendirmeleri ve katkıları içerecektir.
17.45 – 18.00	Kapanış: Çocuk Odaklı Kent Tasarım Rehberi Taslağına Yönelik Ortak Değerlendirme ve Yol Haritası Belirleme Birlikte Sonuç Değerlendirmesi

6. ÇALIŞTAY MASALARI
Her masa bir yaş grubuna veya tematik başlığa odaklanacaktır. Amaç, bu başlıkların her birinden elde edilen önerilerle söz konusu rehberi oluşturmaktır.

Masa 1: 0-3 Yaş Çocuklar ve Bakım Verenleri İçin Mekânlar
Moderatör: Betül Keskin Yeşildal, Ayça Yazıcı

● Bebek bakım alanları, puset erişimi, sessiz alan ihtiyacı
● Kamusal alanda emzirme, alt değiştirme olanakları
● Gündelik yaşamda erişilebilirlik
● Kentte çocukla yaşamanın zorlukları
● Kent yönetiminde ebeveyn katılımı
● Gündelik rotaların analizi

Masa 2: 4-6 Yaş – Oyun ve Sosyal Etkileşim Alanları
Moderatör: Esen Seymen, Büşra Gizem Yılmaz, İmran Gümüş

● Oyun alanı tasarım kriterleri
● Açık alan güvenliği
● Hayal gücüne dayalı oyun mekânları

Masa 3: 7-12 Yaş – Okul Çevresi ve Mahalle
Moderatör: Sümeyra Demir, Özge Demirkuşak

● Okula güvenli ulaşım
● Sokakta oyun hakkı
● Mahalle ilişkileri ve sosyalleşme

Masa 4: Gençlik ve Mekansal Kimlik
Moderatör: Gizem Nur Öncü, Özlem Akyol

● 13+ yaş grubu için kamusal alanların yetersizliği
● Gençlerin mekan üretme hakkı
● Katılım ve aidiyet duygusu

Detaylı bilgi için: Kayıt Linkini Doldurunuz https://forms.gle/s13JjSytEof1xkHn8