AMAÇ
’99 depremleri, asli sorunun sağlıksız ve kaçak yapılaşma, mühendislik hizmeti almadan yapı üretilmesi, yapı üretim sürecinin denetlenmemesi olduğunu açığa çıkarmış, dolayısıyla da tartışmayı yapı denetim kavramı üzerine yoğunlaştırmıştır.

Yapı denetim sorununu çözmek için atılan ilk adım 10 Nisan 2000 tarihinde yürürlüğe giren ve yapı denetimini özel şirketlere bağlayan 595 sayılı Kanun Hükmünde Kararname olup, Kararnamenin iptalinin ardından 29.06.2001 tarihinde yayınlanan ve hâlâ uygulamada olan 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkındaki Kanun yürürlüğe girmiş ve 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kanunda önemli değişikliklere gidilmiştir.

Bu doğrultuda sempozyumun temel amacı; ilgili kişi ve kurumların bir araya getirilerek mevcut durumun işleyişinin ve uygulamada karşılaşılan sorunların tartışılması ve geleceğe yönelik ihtiyaç ve taleplerin belirlenerek çözüm önerilerinin paylaşılmasıdır.

SUNUŞ / KAPSAM
Günümüz toplumsal yaşam sürecinde çağdaş kamu düzeninin gereği olarak yurttaşlarının can ve mal güvenliğini sağlamak devletin birincil görevidir ve bireyin sağlam yapılarda, sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı Anayasal bir haktır. Depremlerin sık yaşandığı gelişmiş birçok ülkede olduğu gibi, ülkemizde de bilimin ışığında ve tekniğin gerekleri kullanılarak depreme dayanıklı yapılar üretmek hepimizin görevi olmalıdır.

Bir doğa olayı olan depremin, doğal afete dönüşmesini önlemenin yolu, doğru yer seçimi, standartlara uygun tasarım, projelendirme ve etkin bir yapı denetim sisteminden geçmektedir. Depremle ilgili hemen her konunun ayrı bir önemi bulunmaktadır ancak yapı denetimine ayrı bir vurgu yapılması zorunluluktur. Çünkü yapı üretim süreçlerinde uygulanacak etkin bir yapı denetimi, güvenli yapıların üretilmesini sağlayacak ve gelecekte aynı sorunların ortaya çıkmasını önleyecektir.

Bu sistemin daha işler hale gelmesi; sektörde çalışan meslektaşlarımızın mesleğine sahip çıkmaları, etik kurallara uymaları ve Meslek Odalarının yapı denetim sisteminde aktif rol almalarıyla olacaktır.
Kamu olanaklarıyla devasa şirketler haline gelen ve büyük ölçekli iş yapan/yaptıran, yüz binlerce konut üreten TOKİ, KİPTAŞ gibi kurumların inşa ettiği binalar denetim dışında bırakılmıştır. Bu kurumların sadece konut değil, insanların toplu halde bulunduğu okul, hastane, sosyal tesis vb. yapıları da ürettiği dikkate alındığında tehlikenin boyutunun katlanarak büyüyeceği açıktır.
Yeni yapılan düzenlemeler ile denetimin her türlü baskıdan uzak yapılarak yapı kalitesinin artırılması amaçlanırken diğer taraftan teknisyen, tekniker ve Teknik Öğretmenlere mühendis ve mimarların yerine şantiye şefliği ve denetleme yetkisi verilmiş olup belirli sınırlar içinde dahi olsa bu yetkinin verilmesi kamu adına doğru değildir. Bu durum halkımızın can ve mal güvenliğini sağlayacak yapı denetimin işlevsizleşmesine neden olacağı gibi uzmanlık ve yetkili olma ilkesine de aykırıdır.

595 sayılı KHK Kanununda %4-8 arasında belirlenen hizmet bedelleri oranları zaman içerisinde %1.5’a kadar indirilmiş olup bu hizmet bedelleriyle mühendis ve mimarlara hak ettikleri maaşlar ödenememektedir.

Gerek yapılar, gerekse yapı üretim sürecinde sorumluluk üstlenenler için sigorta şartı getirilmesi sistemin sağlıklı işlemesi için zorunluluktur.

Sonuç olarak; Neredeyse her yıl önemli bir değişikliğin yapıldığı, adeta deneme yanılma yöntemiyle yeni mevzuatların hazırlandığı Yapı Denetimi Sisteminde; mesleki yetkinlik ve belgelendirme sisteminin getirilmesi ve yapı denetimi sürecinde aktif görev alacak olanların yetkinliğinin belirlenmesinde, Meslek Odalarının görev üstlenmesi zorunlu olmalıdır.

Yapılarımız tüm paydaşların katılımı ile hazırlanan mevzuat çerçevesinde yetkin mimar ve mühendisler aracılığı ile bilim, teknoloji ve çağdaş mühendislik kriterleri ışığında denetlenmelidir.

TMMOB YAPI DENETİMİ SEMPOZYUMU PROGRAMI

 ( BİRİNCİ GÜN) 29 Kasım 2019 Cuma
09.00 – 09.30 KAYIT
09.30 – 11.00 AÇILIŞ KONUŞMALARI
Hüseyin KAYA (Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı)
Emin KORAMAZ (Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı)
Konuk Konuşmacılar
Tekin Saraçoğlu (Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Genel Başkanı)
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Temsilcisi
T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Temsilcisi

11.00 – 11.15 Çay-Kahve Arası

11.15 – 12.45 I. OTURUM
Oturum Başkanı: Cemal GÖKÇE (TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı)
Yapı Denetim Kavramı
Yapı Denetiminin Tarihçesi, Amacı, Kapsamı, Önemi
Dilek BEKİROĞLU  (TMMOB Yapı Denetimi Çalışma Grubu Başkanı)
Yapı Denetimin bugünü ve yarını
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Temsilcisi
Yapı Denetim Sisteminde TMMOB’nin Yeri ve Önemi
Rasim ATKINCI (MMO Ankara Şube Yapı Denetimi Komisyonu Başkanı)
Yurtdışı Uygulamaları: İran Örneği
Öğretim Üyesi Dr. Hamid Farrokh GHATTE (Antalya Bilim Üniversitesi)

12.45 – 13.00 Soru – Cevap

13.00 – 14.00 Öğle Yemeği

14.00 – 15.30 II. OTURUM
Oturum Başkanı: Yunus YENER (TMMOB Makine Mühendisleri Odası Başkanı)
Yapı Denetim Sisteminin Paydaşları ve Sorunlar
İlgili İdarelerin Yapı Denetim Sistemindeki Yeri ve Sisteme Bakışı
(Çankaya İlçe Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Temsilcisi)
Yapı Denetim Kuruluşlarının Yapı Denetim Sistemindeki Yeri ve Sisteme Bakışı
Muharrem Osman AKBAŞAK (Yapı Denetim Kuruluşu Temsilcisi)
Müteahhitlerin Yapı Denetim Sistemindeki Yeri ve Sisteme Bakışı
Akın KESKİN (İnş.Müh.-Müteahhit)
Yapı Denetim Kuruluşlarının İstihdama ve Ekonomiye Etkileri
Öğretim Üyesi Dr. Serkan ENGİN (Kocaeli Üniversitesi)

15.30 – 15.45 Soru – Cevap

15.45 – 16.00 Çay-Kahve Arası

16.00 – 17.30 III. OTURUM
Oturum Başkanı: Eyüp MUHCU (TMMOB Mimarlar Odası Başkanı)
Yapı Denetim Sisteminin İşleyişi ve Sorunlar
Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve İlgili Mevzuata Yönelik Sorunlar
İsmail SİVRİKAYA (MMO Ankara Şube Yapı Denetimi Kom. Başkan Yard.)
Yapı Denetimde Maliyet Hesabı
Oktay ALTUN ( YDKBD Yönetim Kurulu Üyesi)
Yapı Denetimde Sigorta Sistemi
Haluk BERBEROĞLU (Sigorta Şirketi Ortağı)
Yapı Denetim Sisteminde Karşılaşılan Hukuksal Sorunlar ve Cezalar
Semih TEMİZKAN (TMMOB Yüksek Onur Kurulu Üyesi)

17.30 – 17.45 Soru – Cevap

17.45 – 18.15 FORUM / DEĞERLENDİRME
Oturum Başkanı: Erkan KARAKAYA (MO Yapı Denetim Komisyonu Üyesi)

 ( İKİNCİ GÜN) 30 Kasım 2019 Cumartesi
09.30 – 11.00 IV. OTURUM
Oturum Başkanı: Gazi İPEK (TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı)
Yapı Denetimine Sistematik Yaklaşım
Yapı Denetime Kamusal Bakış
Nusret SUNA (İMO İstanbul Şube Başkanı)
Kamu Yapılarının Denetimi
Tuğba ARSLAN (MO Ankara Şube Yön. Kurulu Üyesi)
Yapı Denetimin Denetimi
Gülsüm TUGAY (Ankara Çevre ve Şehircilik İl Müd. Yapı Den. Şube Müdürü)
Yapı Denetim Sisteminde Mesleki Denetim, Meslek İçi Eğitim ve Belgelendirme, Meslek Etiği
Gülsüm SÖNMEZ (TMMOB Genel Sekreter Yardımcısı)

11.00 – 11.15 Soru – Cevap

11.15 – 11.30 Çay-Kahve Arası
11.30 – 13.00 V. OTURUM
Oturum Başkanı: Hüseyin ALAN (TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı)
Yapı Denetim Sistem Aktörlerinin Sorunları ve Çözüm Önerileri
Denetçiler ve Kontrol Elemanlarının Yapı Denetim Sistemindeki Yeri
Şahin YILMAZ (EMO Yapı Denetim Komisyon Başkanı)
Proje Müelliflerinin Yapı Denetim Sistemindeki Yeri
Erkan KARAKAYA (MO Yapı Denetim Komisyonu Üyesi)
Şantiye Şeflerinin Yapı Denetim Sistemindeki Yeri
Yük. İnş. Müh. Nilüfer EROL (Şantiye Şefi)
Yapı Denetiminde İSG Uygulamaları
Haydar Mesut ARSLAN (İMO İnşaat Yönetimi Kurulu Üyesi)

13.00 – 13.15 Soru – Cevap

13.15 – 14.15 Öğle Yemeği

14.15 – 15.45 VI. OTURUM
Oturum Başkanı: Ali UĞURLU (TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Başkanı)
Yapı Denetim Sisteminde Hizmet Alımları
Yapı Denetim Sisteminde Hizmet Sunan Mühendislik Disiplinlerinin Sorunları Hüseyin ÜLKÜ (HKMO Mekânsal Planlama ve İmar Komisyonu Başkanı)
Laboratuvar Denetçilerinin Görev ve Sorumlulukları
Ömer İÇEMER (TMMOB Yapı Denetimi Çalışma Grubu Üyesi)
Yapılarda Laboratuvar Uygulamaları
Murat DEMİR (ÇŞB eski Laboratuvar Şube Md.)
Yapı Denetiminde Betonun Yeri
Selçuk UÇAR (Türkiye Hazır Beton Birliği KGS Genel Müdürü)
Elektronik Beton İzleme Sistemi (EBİS)
(Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Temsilcisi)

15.45 – 16.00 Soru – Cevap

16.00 – 16.15 Çay-Kahve Arası

16.15 – 18.15 FORUM – DEĞERLENDİRME VE KAPANIŞ KONUŞMALARI
Oturum Başkanı: Orhan KASAP (TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Başkanı)