6.20.11.1. Ek 1: Kurul Kararı İptal Davası Dilekçesi
9. İdare Mahkemesi
2007/1206
İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesi
Sayın Başkanlığına
17.09.2007
Yürütmenin durdurulması isteklidir.
İPTAL İSTEMİNDE BULUNAN DAVACI: TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Şubesi
Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası Beşiktaş İstanbul
VEKİLİ: Av. Ş. Can Atalay
DAVALI İDARE: İstanbul V Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Bölge Kuruluna İzafeten TC Kültür ve Turizm Bakanlığı
Ankara
KONU: Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul V Numaralı ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 18.07.2007 gün 688 ve 689 sayılı kararlarının yürütmenin durdurulması ve iptali istemidir.
ÖĞRENME TARİHİ: 18.07.2007
AÇIKLAMALAR
I- Koruma Bölge Kurulu Kararının Niteliği
Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul V Numaralı ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge kurulu’nun 18.07.2007 tarih, 688 ve 689 sayılı kararları ile İstanbul İli, Kadıköy İlçesi’nde bulunan Kuşdili Çayırı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nâzım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile anılan bölgede iş merkezi, kültür merkezi, seyir kulesi ve eğlence merkezini öneren proje onaylanmıştır. Söz konusu karar 18.08.2007 tarihinde tarafımızdan öğrenilmiştir.
II- Kuşdili Çayırı ile İlgili Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi
• İstanbul İli, Kadıköy İlçesi Osmanağa Mahallesinde bulunan Kuşdili Çayırı, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Kurulu tarafından 12.03.1977 gün, 9721 sayılı kararla doğal anıt olarak kabul edilmiştir.
• Kuşdili Çayırı ya da Salı Pazarı olarak adlandırılan alan; 1981 yılında Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Kurulu tarafından “eski Kuşdili Çayırı Doğal Sit Alanı” olarak tekrar tescil edilmiş, parsel 1994 tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez Nâzım İmar Planında ise Açık Otopark, Pazaryeri ve Kentsel hizmet alanı olarak belirlenmiştir.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bu Alana ilişkin hazırladığı “Kuşdili Çayırı ve Çevresi ‘düzenleme projesi 2002 yılında İstanbul 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kuruluna onay için sunulmuş, Kurul 10.10.2002 gün ve 6462 sayılı kararla alanı III. Derece Doğal Sit alanı ilan etmiş, onay için sunulan projeyi uygun olarak tadilini istemiştir.
Bu karar ile talep edilen plan tadilatı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafında kurula gönderilmiş ancak daha sonra plan tadilatı gündemden, yeni proje gönderileceği gerekçesi çekilmiştir.
• 28.11.2006 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu sefer aynı alanın “doğal sit” niteliğinin kaldırılmasını talep etmiş, talep 13.04.2007 tarih ve 522 sayılı karar ile 3/5 oy çokluğu ile reddedilmiştir.
• 13.06.2007 tarihli toplantıda 1/500 ölçekli Koruma Amaçlı imar planı düzeltmelerle kabul edilmiş ancak bir üyenin karar değişikliği nedeni ile oylamada eşitlik oluştuğundan tekrar görüşülmesine karar verilmiştir.
• 18.07.2007 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul V Numaralı ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge kurulu’nun 18.07.2007 tarih, 688 ve 689 sayılı kararları ile İstanbul İli, Kadıköy İlçesi’nde bulunan Kuşdili Çayırı1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nâzım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı oyçokluğu ile değiştirilmiştir (Ek1). Kurul üyesi Doç. Dr. Kemal Kutgün Eyüpgiller karara karşı oy yazısı yazmış ve bu durum karşı oy tutanağı ile tutanak altına alınmıştır. (Ek2)
III- Davalı İdarenin İşlemi Neden, Konu ve Maksat Yönünden Hukuka Aykırıdır. Koruma Bölge Kurulunun Kararında Kamu Yararı Bulunmamaktadır.
1) Karşı Oy Yazısında Yer Alan Görüşler Sayın Mahkemece Hukuka Uygunluk Denetimi Kapsamında Göz Önünde Bulundurulmalıdır
Tapu Sicil Müdürlüğünün 18.06.2007 gün ve B091TKG4345901-1908 sayılı yazısı ile Kuşdili Çayırı olarak adlandırılan bölge 1967 tarihinde İstanbul Belediyesi Mülkiyetinde iken terkin edilerek “yeşil alan” sıfatını kazanmıştır. Diğer bir söyleyişle “tapusuz kamu malı” niteliği taşıyan söz konusu bölge İstanbul Büyükşehir Belediyesinin mülkiyetinde bulunmadığı ve bu durumdaki bir parsel için İstanbul Büyükşehir Belediyesinin plan ve/veya proje yetkisi bulunmadığı, Kurul üyelerinin doğrudan mensubu bulundukları kuruma ait projelerin değerlendirilmesine ve oylamaya katılmasının açıkça mevzuata aykırı olduğu ve Kadıköy Belediyesi üyesinin hazır bulunmadığı bir oturumda anılan kararın verilmesinin kamu yararına olmadığına ilişkin karşı oy tutanağında yer alan görüşlerin dikkate alınması gerektiğinin özellikle altını çizmek isteriz.
2) Yargılama Konusu Kurul Kararı Anılan Bölge İle İlgi Süreklilik Kazanan Karar ve Uygulamalara Aykırıdır
Öte yandan; yargılama konusu karara kadar “Kuşdili Çayırı İle İlgili Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi” başlığı altında sıraladığımız idari karar ve uygulamalar, söz konusu bölgenin korumaya değer olduğu konusunda süreklilik kazanmıştır.
Koruma Yüksek Kurulu, 05.11.1999 günlü ve 659 sayılı ilke kararında doğal sit alanlarındaki yapılaşmanın koşullarını belirlemiş ve III. Derece Doğal Sit Alanlarını “doğal yapının korunması ve geliştirilmesinin” esas alındığı alanlar olarak ifade etmiştir. Bu alanlarda yapılacak, yer alacak işlevler alanın doğal dokusunu bozmayacak nitelikte ve alanın konumu büyüklüğü ile orantılı olmalıdır.
İstanbul V numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 13.04.2007 tarihli, 522 sayılı kararında (Ek3); parselin III. Derece doğal sit olarak değerlendirilmesine ilişkin anılan kararın devamına ve 19.06.1981 gün ve 12853 sayılı karar eki pafta üzerinde belirtilen ağaçlar dikkate alınarak uygun cinste yetişkin ağaçların belediyesince dikilerek alanının ağaçlandırılması kararı alınmışken, aynı kurulun yargılama konusu 18.07.2007 gün, 689 sayılı kararla onayladığı proje söz konusu 13.04.2007 tarihli, 522 sayılı kararın içeriğine ve doğal sit alanlarındaki yapılaşma koşullarını belirleyen ilke kararına da aykırıdır. Üç aylık bir kısa süre içerisinde Kurul kararlarının birbiri ile bu denli çelişmesinin kamunun yararına olmayacağı kanımızca açıktır.
3) Yargılama Konusu Kurul Kararı İle öngörülen Yapılaşma Kentsel Dokuya Zarar verecektir.
Ayrıca önerilen plan ve proje alanın sit özelliği dikkate alınmadan hazırlanmış ve getirdiği yüksek yoğunlukla gerek sit alanına gerekse de çevreye ve kentsel dokuya zarar verici niteliktedir. İlke kararında da belirtildiği gibi doğal çevrenin korunmasına değil, aksine –tanım yerinde ise– yok edilmesi sonucunu oluşturacak bir yapılaşma öngörülmektedir.
4) Konuya Taraf olan Kurulların Üyelerinin Yargılama Konusu Karar İçin Oy Kullanmış Olması Hukuka Aykırıdır.
Kamu yararına kararlar alması gereken, kararları alması ve bu kararlara öngelen görüşmeler süresince özerk olması ve bilimsel normları değerlendirmelerinde esas alması gereken Koruma Kurullarında görüşülen konuya taraf olan kurumlardan asil üye atanması Kurul kararları ile ilgili kamu yararının elde edilmesi açısından kaygıları artırmaktadır.
İstanbul V Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunda görev yapan 7 asil üyeden 5’i İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı olarak çalışmakta ve doğrudan İstanbul Büyükşehir Belediyesini ilgilendiren projelerde oy kullanmaktadırlar. Yargılama konusu kararlar verilirken de anılan nitelikte kişiler oy kullanmışlardır. Tarafımızdan benzer uygulamalar ile ilgili olarak T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığına başvuruda bulunulmuştur. (Ek4)
Bu durum, Koruma Kurullarını düzenleyen mevzuat hükümlerine açıkça aykırıdır.
SONUÇ VE İSTEM
1) Yargılama konusu karar hukuka aykırı olduğundan idari işlemin uygulanması durumunda telafisi güç zararların doğacağı açık olduğundan öncelikle olarak yürütmenin durdurulmasına,
2) Yukarıda açıklanan nedenlerle, Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul V Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 18.07.2007 gün, 688 ve 689 sayılı kararlarının iptaline,
3) Sayın Mahkemenizce yürütmenin durdurulması kararı verilmesi durumunda gerektiğinde bilirkişi incelemesi yapılması ve tamamlayıcı açıklamalarımızla kanıtlarımızı sunmamız için süre verilmesine
4) Yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ederiz. Saygılarımızla.
Davacı
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Şubesi
Vekili Av. Ş. Can ATALAY