1.13.10. Hamamdere Gölü Hakkındaki TMMOB Raporu

Küçükçekmece Hamamdere dere yatağında yıllardır ikitelli tarafından yapılmakta olan yasa dışı dolgu ile olimpiyat köyü yapımı sırasındaki kontrolsüz dolgulardan kaynaklı olarak vadinin önü kapanmış, geçtiğimiz yıl meydana gelen yağışlar sonunda da bir göl meydana gelmiştir. Bu konularda yardım ve görüş isteyen K.çekmece Belediyesi'nin odalara yolladığı davet mektubuna İstanbul İl Koordinasyon Kurulu'nun ilgili odalardan kurduğu, Mimarlar Odası üyelerinin de içinde bulunduğu komisyonca hazırlanan ve aşağıda özetlenen raporla yanıt vermiştir. Bu raporla ortaya çıkan önemli nokta şudur; meslek odaları ve Mimarlar Odamız kamu suçları rant kaygısıyla alınan kararları planlama hatalarını takip etmiş ve bu uğurda mücadele etmiştir. Ancak bu raporla ilk kez olarak, edinilmiş mücadele deneyimlerine ek olarak kentte çevreye ve topluma karşı yapılan olumsuzluklar afet riskleri yönünden de ele alınmış olası afetlerde meydana gelebilecek zararlar da inceleme konusunu oluşturmuştur.

Rapor Özeti:
Kendi rejiminde akışı olan ve 1998, 1999 haritalarında çok küçük bir gölet oluşturan Hamamdere, yukarıda anlatılan nedenler sonunda Aralık 2001'den itibaren şişmeye başlamış ve bugün görüldüğü gibi 29,6 hektarlık bir alan büyüklüğüne ulaşmıştır. Bu hali ile oluşan göl yaklaşık 3.000.000 m³ su taşımakta olup kuzey-güney yönünde 2200 m doğu-batı yönünde 35-320 m uzunluğundadır. Gölün su seviyesi en derin yerinde 40 metreyi bulmaktadır. Bu büyüklükleri ile birikmiş su kütlesi gölet değil uluslararası tanımlama ile artık oluşmuş bir göldür. Büyükşehir Belediyesi'nin çağdaş kent olarak kamuoyuna duyurduğu 6000 konutluk Başakşehir'in atık suları açık dere şeklinde hiçbir arıtmaya tabî tutulmadan Hamamderesi'ne dolayısıyla gölün içerisine verilmesi her bakımdan bir çevre felaketi olup, vadiyi ve akan dereyi Küçükçekmece gölüne kadar kirletmektedir. Yaz aylarında oluşan buharlaşma ile suda havada meydana gelecek kirlenme bölgede yaşayan insanların sağlığını tahdit edecek boyuta ulaşacaktır. İSKİ halk sağlını tehdit eden bu ilkelliği ortadan kaldırmalıdır. Arıtma sistemi mutlaka ve acilen yapılmalıdır. Sistemi yapılana kadar da kirlenmenin sürmemesi için geçici çözüm yolları bulunmalıdır.
Olumsuz gelişmelerin durdurulması için ilk olarak vadinin doğal özelliklerini bozan ve vadinin her iki yanına yapılan dökümler durdurulmalıdır. Olimpiyat köyü alanında halen sürmekte olan arazi düzenleme çalışmaları, dere yatağında meydana gelen olumsuz gelişmeler ışığında tekrar ele alınmalı yapılan doldurma ve vadi kenarını yükseltme çabaları durdurulmalıdır. Dolgu dere yatağı eski doğal haline döndürülmesi için ıslah edilmelidir.

Dolgu yığınına hidrostatik basınç yapan su kütlesi tekniğine uygun olarak tahliye edilmeli, dere yatağı tabanı bulunduktan sonra tekrar istenmeyen ve ani su birikmesi olmayacak şekilde teknik önlemler alınmalı ve dere akışının düzeni sağlanmalıdır. Oluşan birikintiyi daha da gölleştirmek düşüncesi yerine, oluşan göl ıslah edilmeli, dere doğal ve temiz akışına kavuşturularak ekosistem içerisinde korunmalı, geliştirilmeli ve sürdürülebilirliği sağlanmalı, ekolojik denge yeniden oluşturulmalıdır. Bozulan topografya heyelan olmayacak şekilde düzenlenip atılabilir hale getirilmeli, çevre tekrar geliştirilip kendi vejetasyonuna dönüştürülüp pasif yeşil alan olarak kamuya sunulmalıdır.
Şu anda dere yatağı tabanında bulunan mevcut ruhsatsız yapılar çok önemli riskler altında oldukları için derhal tahliye edilmelidir.
Eğer bu önlemler alınmazsa gölde biriken yaklaşık 3.000.000 m³ suyun sel taşkını, toprak kayması veya deprem sonucunda ani olarak boşalması durumunda oluşmuş olan göl ile K.çekmece gölü arasında kalan iskân sahalarında ve TEM otoyolunda büyük can ve mal kaybı meydana gelecektir.